Machteld van Foreest (foto: Harry Gielen)
NK schaken 2025 in Venlo
Jorden en Machteld van Foreest overtuigen
Ze zijn broer en zus: Jorden (26) en Machteld (17) van Foreest. Allebei zijn ze al eens gekroond tot Nederlands schaakkampioen. Vandaag wonnen ze allebei overtuigend hun eerste halve finale partij in het NK 2025.
De familie Van Foreest kun je wel de vaderlandse oerschaakfamilie noemen. Het begon bij jonkheer Arnold Engelinus Van Foreest, die rond het jaar 1900 drie keer Nederlands schaakkampioen werd. Zijn broer, jonkheer Dirk van Foreest, evenaarde die prestatie in hetzelfde tijdsgewricht. Jorden, Machteld en hun broer Lucas (in 2019 kampioen van Nederland) zetten de schaaktraditie nu met succes voort, ruim een eeuw later.
Vandaag zitten we in de kleine ruimte, enkele meters van de speelzaal, waar de 30-jarige IM Nick Maatman (auteur van The Hidden Laws of Chess) het live-commentaar verzorgt. Hij doet dat goed. Hij doet dat zelfs érg goed. Hij verklaart met welhaast chirurgische precisie waar het om draait in elke stelling. Voor de gewone schaaksterveling is dat erg inzichtelijk. Niemand minder dan de toernooidirecteur, Ad Bruijns, onderschrijft dit van harte. Want nadat Jorden van Foreest de scalp te pakken had en Liam Vrolijk wist dat hij morgen Jorden zal moeten verslaan om in elk geval de barrage te bereiken, vroeg Ad aan uw verslaggever waaróm Liam had opgegeven. Zo verschrikkelijk slecht zag zijn stelling er toch niet uit?
Ad, een drukbezet man, had de livestream niet helemaal kunnen volgen. Nick had het heel duidelijk uitgelegd. Hij was dan ook helemaal niet verbaasd dat Liam zijn koning omlegde op de 29e zet. Sterker nog, vlak voor Liam dat deed was uw verslaggever (rating 1750) juist een discussie aan het voeren met Nick (rating 2400+) over Liams stelling. Nick was heel beleefd en legde geduldig uit aan uw verslaggever en gans het schaakvolk dat de stream volgde, dat de stelling van Liam gewoon hopeloos was. Jorden, met wit, had in zijn stelling geen enkele zwakte. Alle stukken deden mee en dekten alles af. Liam, met zwart, daarentegen had erg zwakke pionnen op c7 en b5. Die zouden onvermijdelijk gaan vallen. Op dat moment zou de achterstand van Liam drie pionnen bedragen. Dat is tegen een speler van het kaliber Jorden van Foreest veel te veel van het goede. Ook de stelling zélf woog mee in het vonnis dat Nick velde over de zwarte strijdmacht. Het was een vertrouwde positie. Een positie die een 2600+ grootmeester met het grootste gemak uitspeelt. Jazeker, je zou nog een zet of twintig kunnen doorgaan, maar daarmee enkel het onvermijdelijke uitstellen. Hij had die duiding nog maar net uitgesproken, en uw verslaggever terecht op zijn plaats gezet, toen Liam er daadwerkelijk de brui aan gaf. Ook al gaf de engine als voordeel voor Jorden slechts +2,7, alles bij elkaar genomen was het in dit geval toch genoeg voor Liam om het voor gezien te houden en de stukken weer in de doos te doen, hopend dat het hem donderdag beter zal vergaan.
Ongeveer tegelijkertijd was zus Machteld klaar. Zij had tegen Anna-Maja Kazarian een wilde partij, waarbij het aankwam op goed rekenen. Ze viel het punt f7 aan met zo’n beetje alles wat ze aan troepen kon verzamelen. Haar eigen koning stond wel enigszins op de tocht en het had wat weg van een ouderwetse koffiehuispartij. Nick Maatman gaf aan dat bij dit soort stellingen het niet altijd meteen duidelijk is of je moet opgeven, zelfs als de engine je -5 geeft. Dit soort stellingen bevat vaak nog venijnige trucjes. Machteld liet het niet zover komen en maakte het klinisch af.
Daarmee staan broer en zus Van Foreest al met één been in de finale en bouwen ze voort aan wat misschien wel een legende gaat worden, dat elke om en nabij honderd jaar kampioenen van het edele schaakspel worden geboren in huize Van Foreest.
De andere halve finale bij de mannen ging tussen Loek van Wely (52) en Arthur de Winter (17). De senior van het toernooi tegen de junior. Loek had het overwicht, maar hij ruilde teveel af, waardoor voor Arthur steeds duidelijker de remisehaven in zicht kwam. Hij maakte met 38… h5 wel nog een grote fout, die echter onbestraft bleef. Loek sloeg op b4, verleidelijk, maar daarna ging zijn b3-pion er ook aan. Daarna kon Arthur zonder al te veel tegenwind aanmeren in genoemde remisehaven. Maar hij zou toch schipbreuk hebben geleden als Loek in plaats van op b4 te slaan zijn paard naar e3 had gespeeld, met zicht op een vrijpion op de koningsvleugel en later misschien ook wel een op de damevleugel.
Morgen speelt Arthur met wit en dan zal het vast en zeker ook weer heel spannend worden.
Bij de vrouwen ging de andere halve finale tussen Anne Haast (zwart) en Robin Duson (wit). Nick Maatman was zeer te spreken over het spel van Robin. Ze had het middenspel strategisch uitstekend opgezet. Het leverde een aanzienlijk voordeel op.
Tot 31 Pc5. Robin dacht dat de zwarte dame hierna een veilig onderkomen moest zoeken. Maar Anne liet de dame gewoon staan en antwoordde met het ontnuchterende 31… b2. Dat leverde haar een stuk op en plotseling een gewonnen stelling. Annes vreugde duurde slechts drie zetten. Toen speelde ze 36… Kh8. Ze overzag 37 Ta7, waarna Da1 dreigt en mat. Anne moest het gewonnen stuk weer teruggeven en ging ten onder in de dreigingen die Robin bleef creëren.
Anne heeft vijf nationale titels op haar naam, maar wil ze daar een zesde aan toevoegen, dan zal ze donderdag om te beginnen moeten winnen.
Wordt vervolgd!
Door Ron Puyn
